چرا در ترجمه رسمی مدارک و اسناد از دارالترجمه رسمی و مترجم رسمی استفاده می‌شود؟ علت اینکه مترجم رسمی و ترجمه رسمی متون و مدارک با ارزش اهمیت دارد ترجمه صحیح و برگردان بی غلط است. مترجم رسمی آزمون قوه قضاییه را گذرانده و مهارت و تسلط او بر زبان اثبات‌شده است. درصورتی‌که فرد مترجم با زبان به خوبی آشنا نباشد. ترجمه‌ها می‌توانند معنای غیر واقعی از متن به مخاطب القا کنند. برای ترجمه اسناد و مدارک که اهمیت و ارزش بالایی دارند و برای اثبات شرایط فرد در مهاجرت یا قرارداد تجاری یا پذیرش دانشگاه مورداستفاده قرار می‌گیرند لازم است صحت ترجمه ثابت شود که این امر با ترجمه رسمی امکان دارد. فقط برای یک لحظه سعی کنید که یک ضرب‌المثل قدیمی ایرانی را به زبان انگلیسی ترجمه کنید؛ قطعاً به چیزی جز جمله‌ای نامفهوم و خنده‌دار نخواهید رسید. کنار هم قرار دادن معنای کلمات یک ضرب‌المثل، مفهومی که در پس آن نهفته است را نمایان نمی‌سازد. بله باید بدانیم که ترجمه متون، امری فراتر از ترجمه لغوی کلمات و نیازمند فراگیری اصول و قواعدی است که بسته به زبان مبدأ و مقصد، متفاوت خواهد بود.
غلط‌های رایج در ترجمه
مترجم رسمی علاوه بر آشنایی کامل با زبان مبدأ که در ایران معمولاً زبان فارسی است باید به‌خوبی با زبان مقصد (برای مترجم انگلیسی، زبان مقصد انگلیسی است) نیز آشنا باشد و علاوه بر قواعد بتوانند از غلط‌های رایج نیز اجتناب کند. برای ترجمه‌ای صحیح و کامل، باید در ابتدا به قواعد زبان مقصد آگاه باشیم و کلمات و واژگان را بر اساس آن کنار هم بچینیم.
اشتباهات رایج در ترجمه متون انگلیسی
ترجمه رسمی انگلیسی در دارالترجمه‌های انگلیسی رواج دارد و در واقع زبانی که بیش از هر زبانی برای ترجمه رسمی از آن استفاده می‌شود زبان انگلیسی است. مترجم‌ها و همچنینی افرادی که بسته به نیاز، به ترجمه متون می‌پردازند، با مشکلات و معضلاتی مواجه هستند که بعضی از این مشکلات با استفاده از قالب‌ها و چهارچوب‌های استاندارد، قابل حل هستند ولی در برخی مواقع،خلاقیت و رویکرد‌های فردی به کار می‌آیند؛ اما در امر ترجمه پیوسته باید دقت کنید که از به‌کارگیری واژگان و اصطلاحات نادرست اجتناب کرد و حتماً مدنظر قرار دهید که کلمات در عبارت‌های مختلف، کاربرد و معنای متفاوتی دارند. در ادامه اشتباهاتی کوچک و کلیدی را بیان خواهیم کرد که در بیشتر ترجمه‌ها، چه ترجمه‌های افراد مبتدی و چه ترجمه‌های افراد مجرب، رایج است ولی با کمی دقت می‌توان آن‌ها را برطرف ساخت.
ترجمه کلمه به کلمه
این معضل در ترجمه قراردادها به چشم می‌آید. در ترجمه رسمی متون قرارداد که در آن از متن قانون نیز استفاده شده و با ادبیاتی حقوقی نگاشته می‌شود برخی اصطلاحات یا جملات و کلمات عربی قرار دارد که مفهومی اصطلاحی داشته ولی اگر کلمه به کلمه ترجمه شود معنای درستی را نمی‌رساند. ترجمه رسمی صحیح متن قرارداد کار دشواری است. مهم‌ترین و پیش‌پاافتاده‌ترین اشتباه رایج در بین مترجمین، ترجمه واژه به واژه و برگردان تحت‌اللفظی کلمات است! هرگز ترجمه کلمات را یک به یک پشت سر هم قرار ندهید. بلکه روش صحیح این است که در ابتدا متن را بخوانید، به یک درک و تفسیر کلی و جامع دست یابید و سپس با استفاده از قواعد دستوری و نگارشی شروع به ترجمه متن کنید. زبان‌های مختلف، قواعد دستوری مختلفی دارند و انتخاب واژگان صحیح در ترجمه، به این قواعد مرتبط است. برای گریز از این اشتباه رایج پیشنهاد می‌شود از فرهنگ لغات تک‌زبانه (ترجمه انگلیسی به انگلیسی) که یک واژه را به‌وسیله عبارات مختلف معنی می‌کند، بهره بگیرید.
لحن رسمی در ترجمه رسمی
برای ترجمه مدارک نامه‌های اداری نیز استفاده می‌شود. در ترجمه رسمی مدارک شغلی و یا دانشگاهی گاهی از نامه‌ها نیز استفاده می‌شود تا موقعیتی تشریح و اثبات شود که در اخذ اقامت یا ویزا تأثیرگذار است. برخی اشتباه‌ها در ترجمه غیررسمی این نامه‌ها دیده می‌شود ازجمله استفاده از لحن دوستانه درحالی‌که در نامه رسمی از لحنی اداری و رسمی استفاده می‌شود. دارالترجمه‌ها با سال‌ها سابقه در ترجمه نامه‌ها و متون رسمی و اداری این مشکل را برطرف می‌کنند. برای مثال در نامه‌های رسمی و اداری از کلماتی مانند «So» و «Therefore» به‌وفور استفاده می‌شود درحالی‌که در اغلب نامه‌های دوستانه و با متن‌های صمیمی، واژگانی مانند «Thus» یا «Hence» به کار می‌روند. استفاده از کلماتی مانند «I’m» و «It’s» در نامه‌های رسمی و اداری اشتباه است، زیرا این کلمات مخفف عبارات «I am» و «It is» هستند که باید به شکل کامل نوشته شوند.
ضرورت ترجمه رسمی مترجم مجرب
مراجعه افراد بی‌شمار به دارالترجمه‌ها و درخواست ترجمه رسمی با توجه به هزینه بالاتر این نوع ترجمه نشان می‌دهد که این ترجمه بیشتر موردقبول افراد در کشورهای دیگر است، سفارت‌ها و سایر ارگان‌های دولتی و غیردولتی خارجی ترجمه رسمی به دست مترجمی مجرب را به دلیل قابل فهم بودن و قابل اطمینان بودن ترجیح می‌دهند. به صورت اجمالی می‌توان گفت در ترجمه رسمی متون به زبان‌های دیگر، نیازی به ترجمه تک به تک کلمات و پشت سر هم قرار دادن آن‌ها نیست. بلکه برای یک ترجمه صحیح و اصولی می‌بایست به کلیات و قواعد نگارشی پایبند بود و تمام این قوانین را در جایگاه درست خود به کار بست. غلط‌های رایج در ترجمه به تفاوت‌های زبان فارسی با زبان انگلیسی (سایر زبان‌ها) بر می‌گردد که اگر مترجم رسمی در ترجمه رسمی مهارت و تبحر داشته باشد کمتر چنین اشتباهی به وجود می‌آید. مثلاً نحوه چیدمان کلمات، به‌کارگیری فعل و فاعل در جایگاه درست، معنای لغوی یا مفهوم کلمات و بسیاری موارد دیگر که شاید کوچک به نظر برسد ولی درنهایت معنا و مفهوم غریبی را منتقل خواهد کرد.